Istwa MAGAZIN TET nan Cochin Lachin - Pati 1
Frape: 440
GAZ NGUYEN MANH
Yon nimewo de jounalis veteran nan 30 a ak 40 an asire ke kwè ke Mesye. Diep Van Ky [Diệp Văn Kỳ] tèt li te nonm sa a ki te premye te pran inisyativ la nan pibliye magazin nan sezon prentan premye, apre yo fin aderans li nan sèk la pou laprès - sètadi "Dong Phap"[...]Çô Pháp] Thoi bao [Thi báo] (Franse magazin tan Indochina) nan vil-konseye Nguyen Kim Dinh [Nguyễn Kim Đính] an 19271.
Malgre ke te magazin ki posede pa Nguyen Kim Dinh [Nguyễn Kim Đính] - Editè li yo te Tran Huy Lieu [Trần Huy Liệu] - Dong Phap [Çô Pháp] tan se te magazin inik ki te kenbe nan mouvman nasyonalis la - ki te grandi anpil ajite nan moman sa a - kidonk li te jwenn atansyon mas yo ki te akeyi li epi li li. Pou rezon sa a, jis nan fen 1927, magazin nan Springtime Time, ak yon kantite modès nan paj ak yon gwosè nòmal, te fè aparisyon li, enprime nan koulè wouj ak nwa, epi yo te vann soti imedyatman.
Kouman yo te sa yo dwe tan cho akeyi pa lektè sa yo?
Èske li te paske nan aparans nan non gwo politisyen tankou Phan Chau Trinh [Phan Chau Trinh], Phan Boi Chau [Phan Bội Châu], oswa Bui Quang Chieu [Bùi Quang Chiêu]? Verite a se pwouve byen nan kontrè a - Li te paske nan "inik" powèt la Nguyen Khac Hieu [Nguyễn Khắc Hiếu] ak powèm l 'yo "Pran plezi nan sezon prentan an" [Chơi Xuân]. Li powèm lan “Chơi Xuân"Ekri nan style la senp nan 30 a ak 40 an, nou nan premye ta ka kwè, ke li te gen rapò ak nou plezi a ak enspirasyon nan yon tafyatè sou vide vè diven l 'ak yon sèl gòj, men kontrèman ak kwayans nou an, li te aktyèlman fè, yon preliminè adisyone-up nan tout konpòtman diferan nan jwi Springtime nan tout peryòd istorik, ki soti nan Lachin nan peyi nou an. Tout bagay sa yo ak sans imanis, politik ak militè ..., ki vize a eksite patriyotis.
Nan peryòd tan sa a, menm si deja libere de lyen ki nan Vyetnamyen Chinwa ak Chinwa-transkri literati, powèt sa a ki aspire mennen yon fason franse nan lavi ak pou aprann pale franse, toujou pa t 'kapab kraze ak "konstriksyon paralèl" l' yo.
Next te vin aparans nan la Pase Chung [Th Chn Chung] (Mirak Bell) Nimewo Prentan an 1929 - Li nan regrèt ki la Pase Chung [Th Chn Chung] te viv kout; li te fè aparans li a, 7 janvye 1929 e li te mouri trè jèn sou Mas 25, 1930.
Jounal Pase Chung [Th Chn Chung] chak jou te gen yon pè distich trè apresye pa lektè li yo nan moman sa a:
"Klòch la maten rive sonè pasyone konpatriyot nou yo pi bon volonte pou twa kontan Tet [Tt] jou. Lè nou nan san kè sote ak plen ak lanmou pou ansyen peyi nou an, nou fè espere ke nou pral gen anpil bon opòtinite nan sa yo vakans. "
Nan 30 an, pa te gen anpil jounal ekri nan "Quoc ngu"(Lang nasyonal Latenize), menm si piblik literè a te fè konesans ak mo latinize yo. Pami jounal ra sa yo, Pase Chung [Th Chn Chung] chak jou te youn nan pi eksepsyonèl.
Pami gwoup nouvèl yo ekri jounal prentan ak magazin yo, ... Cong Luan [Công Luận] (Piblik Opinion) chak jou te gen yon aparan prensip k ap gide: sa yo ki an gen yon gwoup separe nan editè pou chak Nimewo Springtime - pou egzanp pwoblèm nan sezon prentan espesyal nan ane a 1931 te ekri pa editè Nguyen Van Ba [Nguyen Van Ba] ak Phu Duc [Phu Duc]. Avèk sezon prentan sa yo pwoblèm espesyal te vire nan Vo Khac Thieu [Võ Khc Thiệu], Diep Van Ky [Diệp Văn Kỳ], lè sa a Tran Thieu Quy [Trần Thiệu Quý].
Malgre ke apresye pa lektè yo pandan ke yo te toujou ak la Pase Chung [Th Chn Chung] chak jou - gwoup la Ky, BaseKỳ, Bá] prestige te diminye lè yo te ale nan travay pou la Cong Luan [Công Luận] chak jou.
Yon ka menm jan an se youn nan Tran Thieu Quy [Trần Thiệu Quý] - lè an chaj nan la Trung Lap [Trung Lập] (San patipri) chak jou, li te apresye anpil pa lektè yo, men lè rantre nan la Cong Luan [Công Luận], li te pèdi ti kras ti kras apresyasyon sa a.
Pwoblèm nan prentan - pibliye nan prentan sa a - menm si elabore ak egeye moute - toujou te pataje sò a nan nasyon an nan chak diferan peryòd istorik. Yon sèl nan premye te peryòd la nan kriz ékonomi - ak nan pwoblèm nan prentan pibliye sou, 14 fevriye 1931, otè Nguyen Van Ba [Nguyen Van Ba], editè a, te pote plent sou mizè yo nan moun yo nan Cochin Lachin nan atik li gen dwa: "Tet [Tt] nan dènye ane a ak Tet [Tt] nan ane sa a ”. Se pou nou re-li yon paragraf, ki plen ak pesimis politisyen etranje sa, nan atik li a pou kapab konpare li ak yon paragraf lavi-renmen Tan Da Nguyen Khac Hieu [Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu] te ekri nan atik li a ki gen tit: "jwi sezon prentan an", mansyone pi wo a.
".... Pandan ke nou te jwi dènye a Tet [Tt] tan, nou tout te sèten ke nou pral kapab jwi tan Tet ane sa a, men nou reyèlman pa t 'atann li yo dwe tankou sa a. Ane pase a nou pa t 'gen yon Tet [Tt] tan tankou ane sa a Tet [Tt] tan ak di verite a, nou pa janm te gen yon menm jan an Tet [Tt] tan nan istwa Cochin Lachin nan.
Ki jan tris ane sa a Tet [Tt] tan se? Ki jan tris sa a se Tan Vi [Tan Vị] Tet [Tt] tan?
“... Pa panse a jou lwen, depi dènye a Tan Vi [Tan Vị] ane (1871) jiska kounye a, apre yo te anba pwotektora franse a, tout moun nan Cochin Lachin te viv san pwoblèm, ak chak fwa lè. Tet [Tt] te vini, moun ki bwè san pwoblèm mwen tap salye sezon prentan an jouk dènye ane a (1930), lè atmosfè a ak sèn yo pa t 'tankou kè kontan ak trè aktif tankou nan tan lontan an, men nan swasanndis katreven pousan nan la. Tet [Tt] atmosfè toujou ka wè. Nenpòt moun ki fèt sou peyi sa a ta rekonèt sa. Sepandan, tout bagay chanje nan sa Tan Vi Tet [Tan Vị Tết] tan, yon moun ka di ke ane pase a nou te gen yon dekad nan aktivite pandan y ap ane sa a nou pa gen menm jis youn. Ane pase a, yon magazen vann so sou Catinat lari te kapab vann chak jou kat oswa senk san piastres nan swa, ane sa a, li te kapab vann sèlman trant oswa karant piastres chak jou. Tout moun ap plenyen pou rankontre avèk yon pèt ... "
Ak konsiderasyon la Dan Bao [Dã báo] (Jounal Pèp la) - Newsman Bui mwen an [Bùi Thế Mỹ] te pibliye 3 kesyon Springtime youn apre lòt: nan 1940-1941-1942. Anplis de sa, magazin yo nan Dang Ngoc Anh [Ng Ngọc Anh] ak Mai Van Ninh [Mai Văn Ninh] te pibliye 3 pwoblèm nan ane sa yo youn apre lòt 1943-1944 ak 1945.
Si te "ti" Dynamics a te fè fè nan yon tan nan ekonomik kriz, lè sa a, lè te vin peryòd la lagè, ton sa a menm toujou sèvi mas yo ak sikoloji rayi yo. Se pou nou re-li yon atik pibliye sou la Dien eten [Iện Tín] an 1945.
"... Se sèlman moun ki te pwoteje tèt yo anba yon tranche ki te kapab konnen ki jan fon tè a te; epi sèlman moun ki te ale nan lanmè te kapab konnen ki jan lanmè a te imans. Nan 6 dènye ane sa yo, peyi nou an te sanble ak yon bato ki te kanpe deyò nan lanmè, pandan ke andedan toujou gen yon ti tranche pou abri. "
... Kontinye ...
NÒT:
1: Dapre DAO gonje [Ào Hùng] - Tet magazin sezon prentan - Li ak wè atravè magazin mondyal la - Spring nan Nham mens [Nhâm Thìn] - 1952 - enprime nan Vo Van Van [Võ Văn Vân] magazen enprime - Saigon [Sai Gòn].
Wè plis:
◊ Istwa MAGAZIN TET nan Cohin Lachin - Pati 2
BAN TU THU
11 / 2019