TT ak TRẦN TẾ XẾNG

Frape: 571

GAZ NGUYEN MANH1

    Dapre koutim nan jou antye, lè youn se yon powèt, chak fwa lè Tt vini, youn dwe gen yon powèm kèk, swa yon extempore yon sèl anba enspirasyon nan je a, oswa yon powèm sou tèt li oswa yon naratif ... Sa a se egzaminen bagay sa yo nan tan lontan an, yon gade jete tounen sou wout la yon sèl te ale nan nan pase.

   Pami powèt yo tipik nan direksyon nan fen 19yèm syèk la ak nan kòmansman 20yèm syèk la, T Xương se yon powèt nou ka provisorily rele yon "Fristre" yon sèl; sa a se paske li te mennen yon egzistans pòv ak mizerab epi li te toujou ap pandye sou plas natif natal li, pandan y ap degre inivèsite ki pi wo a, li te kapab jwenn te sèlman yon selibatè, e li te Anplis soufri nan tristès nan peyi l 'yo te pèdi nan men anvayisè franse yo. Sa "Fristre" nonm kite dèyè anpil vèsè tipik ki bay yon koupe klè "Reyalis ak kritike" nati, ak la Tt jou konstitye yon okazyon ekselan pou l 'ridikilize ak ri nan destitisyon an, ridikil la montre nan, ensipidite nan koutim ak abitid ...1

   Premye a tout se abitid pèp la, menm si rich oswa pòv, fè konpetisyon nan achte bagay sa yo rejwisans. Sou yon bò anpil moun vle montre nan oswa gaye richès yo, nan lòt men an, lòt moun swete ke yo pa ta dwe remake ak ri nan kòm fanmi ki gen sèlman "sann lansan ak lafimen frèt". Nan yon moman konsa, T Xương pa sèlman rete san fè anyen konsa, men tou ridikilize povrete abjèk l ':

"Pa panse, zanmi m yo, nan tan sa a, mwen pòv,
Mwen sèlman pa gen ankò trase soti nan pwatrin mwen lajan an mwen pral pase.
Mwen te bay lòd krizantism: diven, men vandè a difere pote li.
Mwen te mande yon moun achte m lot lot, men pri li toujou twò wo,
Mwen te pare pou pake gato sikre m 'yo, men mwen te pè mouason an ka lakòz yo kouri.
Mwen te vle prepare kèk vyann kochon, men mwen te pè li ta ka pouri akòz chalè a,
Sa a se ase, sa a, se sa, kite a rezève tout bagay sa a pou pwochen an,
Pa panse, zanmi m yo, nan tan sa a, mwen pòv. ”

  Depi tan Vyetnam lan te tonbe anba dominasyon franse a, moun Vyetnamyen yo dwe selebre de Tt jou. Sa yo se linè a Jou a or Vyetnamyen Tết ak nan jou kalandriye a oswa nan Franse Tết jou. Nan moman sa a, entelektyèl yo Confucian, rete fidèl a wa a, yo te itilize yo rete tann pou la Huế Tribinal pou pwoklame jou ki kòmanse nouvo ane a ak kalandriye linè a anvan yo rekonèt yo Tt.

    "Springtime te fèk pwoklame pa Tribinal la Huế,
    Prentan an pa pou tout moun an patikilye, men se pou tout moun. "

    Soti nan Tribinal la vle di soti nan Tent, Vil kote Tribinal la toujou egziste. Men, ki jan sa te ye Tt akeyi pa tout moun? Ann tande Tú Xương dekri li nan nou:

"Popping sporadly ak dully se yon sove nan ti biskwit,
Se konsa, fè bwi sou miray la se popilè-trase a ki montre yon kòk.
Soulye yo ak sapat yo fè son klakan, anpil ti fi ki gen chabon nwa ak po ki gen lank ladan yo tou byen abiye nan rad swa yo ... ”

    Te je ki te lakòz moun ki te santi gwo twou san fon enkyetid nan peyi natif natal yo epi yo te tristès ak Nostalgic chante soti yon soupi ak jemi tankou. Tú Xương :

    "Nou oze mande moun ki santi yo enkyetid fon nan peyi natif natal yo,
    Prentan sa a te vini epi yo pral vini pou tout tan men yo santi yo yon bagay antouzyastik?"

    Koutim yo ak abitid yo te tankou sa, ludik a montre-konpwomi yo te tou abondan, powèt nou an ri nan lòt moun, Lè sa a, tounen vin jwenn ri nan tèt li:

    "Moun ki astwile pale ak youn ak lòt sou nouvo ak modèn,
    Moun sa yo ki nan vye rad yo pa koute pa okenn moun.
    Turban an swa nan moun sa a se tankou gwo tankou yon pad po,
    Briyan swa nwa ti fi sa a bale tout twotwa a.
    Avèk sèvis li yo bay achitèk, ki mwàn gen yon onbrèl,
    Pòch li ranpli moute ak santim ak dimes, yon Maùn Montagnard tribeman an Vyetnam nan Nò monte sou yon rickshaw.
    Menm si se pa yon rafine-afèkte moun, yon sèl toujou gen selebre twa jou yo Tết,
    Menm si wòch-kraze, yon moun ka toujou peye livre nan bwason".

    Pandan ke moun yo konpetisyon nan prepare ak achte, nan fè prezève ak gato, savan an wòch-kase Confucian dwe eseye tou fè yon bagay yo nan lòd pou fè pou evite ke yo te ri pa konjenè l '... Tú Xương te fè te pran chemiz l 'yo trape pou nan epi sèvi ak yo fè yon kalite prezève ke li goute yo wè si li te pi bon pase bagay dous yo nan la. Triều Châu Chinwa, oswa te li tou pi bon pase gato yo Madam Hành Tụ vann anba lavil la?

    "Ane sa a fè makèt la byen malen?
     Yon plato nan pou prezève dènyèman parèt?
    Bouyi ak dlo ak sik andedan yon chodyè pwal kwiv, li sanble glossily nwa,
     Rale soti nan chemiz la, pou nan yo vrèman gen anpil grès?
     Kouman pou bagay dous yo nan Trieàu Chaâu Chinwa a konpetisyon ak li.
     Gato Madam Haønh Tuï yo tou pi enferyè pou li?
    Ane pwochèn, mwen detèmine pou m achte yon boutik pou fè pyèj epi voye kèk odè adisyonèl sou li? ”

    Lè w ap pran ki kalite pou konsève, soupoudre kèk pafen sou li, Lè sa a, montre li nan boutik la ... Tú Xương vrèman te rive nan wotè impertinans lan. Soti nan Tú Xương's stock nan panse, moun ka toujou ranmase powèm nan ki rele "Prete lajan ki soti nan syèl la" yo ap depanse nan Tt - jan li pa fasil pou moun rich yo bay moute zantray yo (sètadi yo ap depanse lajan yo) sou jou sa yo3

    Wè ke estòk Kreyatè a toujou plen,
    Lè sa a, mwen vle mande syèl la prete m 'kèk lajan kach.
    Lè yo mande Lalin nan, Lalin nan bay manti,
    Lè w ap mande van an, van an se yon etone.
    Kòm pou tiyo yo, lè yo te mande yo, yo te pran vòl,
    Lè yo fin fè demann kout loraj la, loraj la vin pale.
    Mwen pa ta pase plis tan pou mwen toujou mande,
    Apre sa, mwen ta mande syèl la pou yon prè yo gen anpil yo ap depanse.

   "Lanprè"Mansyone pa Tú Xương se pa gen anyen mwens pase "literati" parèt pou vann nan mache a lè louvri - yon plas kote, nan moman sa a "ti fi a vann liv drowzed".

   On Tt jou, moun rich yo gen twal swa, brokar ak saten, tankou pou moun pòv yo, yo gen pantalon mawon ak rad sou yo te fè nan twal, pesonn pa echwe yo gen yon nouvo rad anbeli tèt li - patikilye timoun yo nan pi bonè jèn yo:

    "Moun ki fin vye granmoun gen yon bòl nan soup,
    Timoun piti gen yon nouvo rad"

    Powèt Tú Xương tèt li byen konprann valè ki di ak pwenti kouvèti deyò sa a:

    Lespri a di youn ak lòt ke li resan ak nouvo,
    Nenpòt moun ki gen rad dechire pa ta koute.

NÒT:
1 Associate Professor HUNG NGUYEN MANH, Doktè nan Filozofi nan Istwa.
2 Dapre TRẦN THANH MAI - Sou bò larivyè Lefrat la - Literati ak lavi Trần Tế Xương - Piblikasyon Tân Việt - 4th enprime 1973. pp.56 a 59.
3 Konpile NGÔ THI - Yon powèm Tt pa Tú Xương - Liberasyon Saigon - Pwoblèm Prentan an, 1997 - paj 7.

BAN TU THU
01 / 2020

NÒT:
◊ Sous: Vyetnamyen Lalin New Year - Major Festival - Asso. Professeur HUNG NGUYEN MANH, Doktè nan Filozofi nan Istwa.
◊ Ban Tu Thu te mete tèks an karaktè gra ak imaj sépia thanhdiavietnamhoc.com

Wè plis:
◊  Soti nan kroch nan syèk bonè 20yèm rituèl tradisyonèl ak festival.
◊  Siyifikasyon tèm "Tết"
◊  Lalin New Year Festival
◊  Enkyetid sou moun ki gen founisè - Enkyetid pou kwizin ak kafe
◊  Enkyetid sou moun ki gen founisè - Enkyetid pou MARKETING - Seksyon 1
◊  Enkyetid sou moun ki gen founisè - Enkyetid pou MARKETING - Seksyon 2
◊  Enkyetid moun ki founi - Enkyetid pou peman Dept
◊  Nan SES pati nan peyi a: yon HOST nan PARALLEL konsyans
◊  Plato a nan senk fwi
◊  Rive nan New Year
◊  SKROLL SPRING - Seksyon 1
◊  Kilti divinite kwizin nan - Seksyon 1
◊  Kilti divinite kwizin nan - Seksyon 2
◊  Kilti divinite kwizin nan - Seksyon 3
◊  Ap tann pou nouvo ane a - Seksyon 1
◊  Anvan kòmanse fè travay
◊  Peye dènye onè yo CÔ KÍ "(madanm grefye a) nan dezyèm jou a nan TẾT
◊  Vyetnam Lunar New Year - vi-VersiGoo
◊ elatriye

(Te vizite 2,458 fwa, 1 vizit jodi a)